KAMU PERSONELİNİN (ASKER KİŞİLER(Hava/Kara/Deniz Kuvvetleri), KOLLUK PERSONELİ(jandarma, sahil güvenlik, polis) ve MÜLKİ İDARE AMİRLERİ) AVUKATLIK ÜCRETLERİNİN İDARE TARAFINDAN ÖDENMESİNE İLİŞKİN DÜZENLEMELER 

 

  • TERÖRLE MÜCADELE KANUNU KAPSAMINDAKİ DÜZENLEME

 

Terörle mücadelede görev alan personelin, bu görevinin ifasından dolayı sanık, şüpheli, mağdur, şikayetçi, katılan, davalı ya da davacı konumunda olması durumunda seçeceği avukatın ücreti ilgili kurum/kuruluş tarafından ödenmektedir.

Konu “Terörle Mücadelede Görev Alan Personelin, Bu Görevlerinin İfasından Doğduğu İddia Edilen Suçlardan Dolayı Yapılan  Soruşturma Ve Kovuşturmalarda Müdafi Olarak Belirlediği Avukat Veya Avukatların Ücretlerinin Ödenme Usul Ve Esaslarına Dair Yönetmelik” hükümleri kapsamında yürütülmektedir.

3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 15 inci maddesinin ikinci fıkrasına dayanılarak çıkartılan yönetmelik kapsamında terörle mücadelede görev alan Türk Silahlı Kuvvetleri personeli, Jandarma, Sahil Güvenlik ile Emniyet Teşkilatı personeli, mülki idare amirleri, istihbarat ve kolluk görevlileri ile bu amaçla görevlendirilmiş diğer personelin, bu görevlerinin ifasından doğduğu iddia edilen suçlardan dolayı yapılan soruşturma ve kovuşturmalar sebebiyle belirleyeceği avukatın ücreti personelin kurumu tarafından ödenmektedir.

Personel, hakkında yürütülen soruşturma veya kovuşturmada müdafi olarak istediği sayıda avukatı seçmekte serbesttir. Ancak bu yönetmelik hükümlerine göre, terörle mücadelede görev alan personelin, bu görevlerinin ifasından doğduğu iddia edilen suçlardan dolayı yapılan soruşturma ve kovuşturmalar sebebiyle belirleyeceği en fazla 3 avukatın ücreti, yine görevin ifasından dolayı mağdur, şikayetçi, katılan, davalı ya da davacı konumunda olması durumunda ise seçeceği bir avukatın ücreti kurumu tarafından ödenmektedir.

Diğer bir anlatımla ceza yargılamalarında sanık ve şüpheli durumunda olan personelin üç, hukuk davalarıyla mağdur, müşteki ya da katılan sıfatı taşınan ceza davalarında bir avukatın ücreti personelin kurumu tarafından kaşılanmaktadır.

Bir personel için yapılacak toplam ödeme, soruşturma evresindeki işlerde 7.000, ağır ceza mahkemesinin görevine giren suçlarda 35.000, asliye ceza mahkemesinin görevine giren suçlarda 15.750 göstergenin avukatlık sözleşmesinin yapıldığı tarihteki memur maaş katsayısı ile çarpımının 20 katı şeklinde hesaplanmaktadır.

Görevdeki personel, avukatlık ücretinin ödenmesine ilişkin talebini bir dilekçe ile en yakın amirine, diğer personel ise ikamet ettiği yerdeki ilgili kurum/kuruluşun bağlı birimine iletmek suretiyle açıkladığımız haktan yararlanabilmektedir.

 

  • ASKER KİŞİLER İÇİN YAPILAN ÖDEMELER (HAVA/KARA/DENİZ)

 

Sanık Asker Kişiler İçin Avukatlık Ücretinin Ödeme Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelik ile belirlenen şartlarda Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanlıklarına mensup sanık asker kişiler ile görevinden ayrılmış olup da hakkındaki dava henüz sonuçlanmamış veya görevde iken işlemiş olduğu suçtan dolayı görevinden ayrıldıktan sonra hakkında soruşturma açılan, ihzar veya tutuklama müzekkeresi çıkarılan, gözaltına alınan veya kamu davası açılmış olan asker kişiler için avukatlık vekalet ücretleri ilgili kurum tarafından ödenmektedir.

 

Yönetmelik, asker kişilerden, karakol, karakol nöbetçisi, devriye, nakliyat muhafazası hizmetlerinde veya asayişi temin ve kaçakçılığın men, takip ve tahkiki için görevlendirildiklerinde ya da önleyici, caydırıcı, düzenleyici, koruyucu ve adli görev ve hizmetlerin yerine getirilmesi sırasında veya bu görevlerinden dolayı şüpheli ya da sanık durumunda bulunanları kapsamaktadır.

 

Devletin Egemenlik Alametlerine ve Organlarının Saygınlığına Karşı Suçlar, Devletin Güvenliğine Karşı Suçlar, Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar, Milli Savunmaya Karşı Suçlar, Devlet Sırlarına Karşı Suçlar ve Casusluk, Yabancı Devletlerle Olan İlişkilere Karşı Suçlar, kaçakçılık, rüşvet, irtikâp, zimmet, hırsızlık, dolandırıcılık, ihaleye fesat karıştırma gibi yüz kızartıcı suçlar, nüfuz ticareti, göreve ilişkin sırrın açıklanması, özel işaret ve kıyafetleri usulsüz kullanma, görevi yaptırmamak için direnme, kamu görevine ait araç ve gereçleri suçta kullanma, başkasına ait kimlik veya kimlik bilgilerinin kullanılması, suç uydurma, yalan tanıklık, gerçeğe aykırı bilirkişilik veya tercümanlık, yargı görevini yapanı, bilirkişiyi veya tanığı etkilemeye teşebbüs, suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, suçluyu kayırma, tutuklu, hükümlü veya suç delillerini bildirmeme, ses veya görüntülerin kayda alınması, adil yargılamayı etkilemeye teşebbüs, başkası yerine ceza infaz kurumuna veya tutukevine girme, muhafızın görevini kötüye kullanması suçları ve takibi şikayete bağlı suçlar Yönetmelik kapsamı dışındadır.

 

Yönetmeliğe göre avukatlık ücretinin tespiti, avukatlık sözleşmesinin yapıldığı tarihteki avukatlık asgarî ücret tarifesi esas alınarak yapılır. Ancak ödenecek miktar tarifede belirtilen ücretlerin 20 katını geçemez.

 

Yukarıda açıklanan durumda olan personelin, olayın meydana geldiği tarihte görevli bulunduğu Komutanlığa müracaat etmesi durumunda avukatlık ücretinin ödenmesi talebine ilişkin işlemler en kısa sürede yerine getirilmektedir.

 

 

  • 211 SAYILI TSK İÇ HİZMET KANUNU KAPSAMINDA ASKER KİŞİLERİN ÖLÜMÜ HALİNDE ÖLENİN YASAL MİRASÇILARI İÇİN ÖDENEN AVUKATLIK ÜCRETİ

 

211 sayılı TSK İç Hizmet Kanunu Ek Madde 2’deki düzenlemeye göre asker kişilerin kıta, karargâh ve kurumlarda ya da görev esnasında veya görev yerlerinde ölümü hâlinde soruşturma ve kovuşturma süresince yasal mirasçılarını temsil etmek üzere kendilerinin seçtiği bir avukat vekil olarak görevlendirilir.

 

Görevlendirilen vekilin ücreti müteveffanın mensubu olduğu bakanlığın bütçesine konulacak ödenekten karşılanır. Vekilin görevi gereği yaptığı zorunlu yol giderleri ayrıca ödenir.

 

İkametgâhlarına en yakın garnizon komutanlığınca yasal mirasçılara ölüm olayı ve avukatlık ücretine ilişkin hakları hakkında bilgi verilmelidir. Yasal mirasçılar, hangi avukatı seçtiklerini garnizon komutanlığı, savcılık veya mahkemeye sözlü veya yazılı olarak bildirebilir.

 

Ölenin yasal mirasçıları tarafından seçilen veya baro tarafından belirlenen vekilin ücreti, müteveffanın mensubu olduğu bakanlığın bütçesine konulacak ödenekten karşılanır.

 

Konuya ilişkin usul ve esaslar 8 Nisan 2016 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan “Asker Kişilerin Kıta, Karargâh ve Kurumlarda ya da Görev Esnasında veya Görev Yerlerinde Ölümü Hâlinde Yasal Mirasçılarını Temsil Etmek Üzere Avukatın Vekil Olarak Görevlendirilmesi İle Yapılacak Ödemelerin Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelik” ile ayrıntılı olarak düzenlenmiştir.

 

 

  • JANDARMA VE SAHİL GÜVENLİK KOMUTANLIĞI PERSONELİ HAKKINDAKİ DÜZENLEME

 

Jandarma ve Sahil Güvenlik Komutanlığı personelinin görev ile hizmetlerin yerine getirilmesi sırasında veya bu görevlerinden dolayı, karargâh personeli dâhil sanık durumuna düşmesi durumunda olayın mahiyeti ve kusurunun derecesine göre durumu uygun görülenlerin vekâlet verdiği avukatın ücretinin ilgili kurum bütçesinden ödenmektedir.

Personel hakkında kamu davasına ilişkin düzenlenen iddianamenin kabul edilerek kovuşturma evresine geçilmiş olması, personelin, isnat edilen suçla ilgili olarak bir avukata usulüne uygun vekâletname vermiş bulunması ve personelin Yönetmelikte belirtilen usule uygun olarak başvuru yapması halinde düzenlenen usul ve esaslar uyarınca avukatlık ücreti ödenmektedir.

Yönetmeliğe göre avukatlık ücretinin tespiti, avukatlık sözleşmesinin yapıldığı tarihteki avukatlık asgarî ücret tarifesi esas alınarak yapılır. Ancak ödenecek miktar tarifede belirtilen ücretlerin 20 katını geçemez.

 

12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu, 25/7/1951 tarihli ve 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanun ve 19/4/1990 tarihli ve 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar, 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun İkinci Kitap Birinci Kısmında tanımlanan suçlar, Üçüncü Kısım Üçüncü Bölüm, Dördüncü Bölüm, Beşinci Bölüm, Yedinci Bölüm ve Dokuzuncu Bölümünde tanımlanan suçlar,  Dördüncü Kısmında tanımlanan suçlar (denetim görevini ihmal, zor kullanma yetkisine ilişkin sınırın aşılması, görevi kötüye kullanma, kişilerin malları üzerinde usulsüz tasarruf, gizliliğin ihlali, ses veya görüntülerin kayda alınması, muhafaza görevini kötüye kullanma, muhafızın görevini kötüye kullanması suçları hariç), kaçakçılık, hırsızlık, dolandırıcılık gibi yüz kızartıcı suçlar ile hakaret suçunun kamu görevlisine karşı görevinden dolayı işlenmesi suçları Yönetmelik kapsamı dışındadır.

 

  • EMNİYET PERSONELİ HAKKINDAKİ DÜZENLEME

 

“Hakkında Dava Açılan Polis İçin Avukat Tutma Ve Ücret Ödeme Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelik” kapsamında Polis Vazife ve Selahiyet Kanununu ve diğer kanun hükümleriyle verilen önleyici, caydırıcı, düzenleyici koruyucu ve adli görev ve hizmetlerin ifası sırasında veya bu görevinden dolayı sanık durumuna düşen Polisin vekalet verdiği avukatının ücretinin Emniyet Genel Müdürlüğü bütçesinden ödenmesi sağlanmaktadır.

 

Buna göre avukatlık ücretinin ödenebilmesi için;

  1. a) Polisin önleyici, caydırıcı, düzenleyici, koruyucu ve-veya adliye ile ilgili görev ve hizmetlerin ifası sırasında veya bu görevinden dolayı sanık durumuna düşmüş olması,
  2. b) Sanık Polis hakkında kamu davası açılmış olması,
  3. c) Sanık Polisin isnat edilen suçla ilgili bir avukata usulüne uygun vekaletname vermiş olması,
  4. d) Olaya ve kusur derecesine göre Bakanlıkça polisin durumunun uygun görülmesi gerekmektedir.

 

Devletin şahsiyetine karşı cürümler, kaçakçılık, rüşvet, ihtilas, irtikap, zimmet, hırsızlık, dolandırıcılık, ihalelere fesat karıştırma gibi yüz kızartıcı suçlar ve takibi şikayete bağlı suçlar Yönetmelik kapsamı dışındadır.

 

Sanık polis, vekalet verdiği avukatın ücretinin ödenebilmesi için olayın vuku bulduğu yer mülki idare amirine müracaat etmelidir. Avukatlık ücretinin tespitinde, avukatlık asgari ücret tarifesi esas alınır. Ancak, ödenecek azami miktar tarifede belirlenen ücretlerin 20 katını geçemez.