GENEL HUSUSLAR

Askeri disiplin, hizmet sırasında kurallara ve emirler kayıtsız ve şartsız mutlak itaati ifade etmektedir. Nitekim İç Hizmet Kanunu Md. 13’te disiplin, “kanunlara, nizamlara ve amirlere mutlak itaat ve astının ve üstünün hukukuna riayet” şeklinde tanımlanmıştır. Bu tanım asker şahıslarla diğer kamu görevlilerine uygulanacak disiplin arasındaki fark ve uygulamayı anlatan en kolay tanımlamadır. Bu farklılık askeri personelin gerektiğinde hayatlarını ülkeleri için gözünü kırpmadan feda edebilmesi gerçeğinden doğmaktadır.

Askeri disiplinin iki temel öğesi mutlak itaat ve astının ve üstünün hukukuna riayettir. İç Hizmet Yönetmeliği M. 86/b’de “Askerliğin temeli mutlak bir itaattir. İtaat, her astın üstünden aldığı emri hiç bir kayıt ve şart düşünmeden ve en ufak bir tereddüt göstermeden canla başla yapması, kanunlar ve nizamların dediğinden dışarı çıkmaması ve yasak edilen şeyleri yapmaması demektir” şeklinde mutlak itaat tanımlanmıştır. Astın ve üstün hukukuna riayet kavramı ile de askeri şahıslar arasında silah arkadaşlığı, dayanışma ve güven duygusunun tesis edilmesi ve askeri birimlerde hizmetlerin eşitlik, adalet, ahlak, hukuk ve insan haklarına saygı çerçevesinde yürütülmesi hedeflenmektedir.

Bu bağlamda TSK’de etkin bir disiplin sisteminin tesisi, muhafazası ve idamesine ilişkin olarak 16 Şubat 2013 tarihinde 6413 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu yürürlüğe girmiştir.

TSK DİSİPLİN HUKUKUNA HAKİM OLAN İLKE VE ESASLAR

  • Kanunilik (Kanunsuz Suç ve Ceza Olmaz) İlkesi
  • Kanunu Bilmemek Mazeret Sayılamaz İlkesi
  • Şüpheden Sanık Yararlanır İlkesi
  • Aynı Suçtan Dolayı Birden Fazla Ceza Verilememesi İlkesi
  • Ölçülülük İlkesi
  • Savunma Hakkı Tanınmadan Ceza Verilememesi İlkesi
  • Karara Karşı Başvuru Yollarının Gösterilmesi İlkesi
  • Aleyhe Düzeltme Yasağı İlkesi
  • Yargı Yolu Güvencesi İlkesi
  • İnsanilik İlkesi
  • Gerekçe İlkesi
  • Şahsilik İlkesi
  • Eşitlik İlkesi
  • Lehe Olan Kanun Hükmünün Uygulanması İlkesi
  • Gizlilik İlkesi
  • Kılık Değiştirmiş Disiplin Cezası Verme Yasağı
  • Disiplin Soruşturması veya Tahkikatın Adli Soruşturma veya Kovuşturmadan Bağımsızlığı

 

PERSONELE VERİLEBİLECEK DİSİPLİN CEZALARI

Subay, Astsubay ve Uzman Erbaşlar ile Sözleşmeli Erbaş ve Erler Hakkında Verilebilecek Disiplin Cezaları

  • Uyarma,
  • Kınama,
  • Hizmete kısmi süreli devam,
  • Aylıktan kesme,
  • Hizmet yerini terk etmeme,
  • Oda hapsi,
  • Silahlı Kuvvetlerden ayırma.

Askeri Öğrenciler Hakkında Uygulanacak Disiplin Cezaları

  • Kınama,
  • İzinsizlik.

Erbaş ve Erler Hakkında Uygulanacak Disiplin Cezaları

  • İzinsizlik,
  • İlave hizmet yükleme,
  • Oda hapsi,
  • Hizmetten men.

6413 SAYILI KANUNDA YAZILI DİSİPLİN CEZASI VERİLECEK DİSİPLİNSİZLİKLER

Uyarma Cezasını Gerektiren Disiplinsizlikler (Md. 15)

  • Emri Mütalaa Etmek
  • Görevde Kayıtsızlık
  • Hizmet Dışındayken Amir veya Üste Saygısızlık
  • Mesai Çizelgesine Uymamak
  • Kılık ve Kıyafeti Bozuk Olmak
  • Usulsüz Müracaat veya Şikâyette Bulunmak
  • İsraf Etmek
  • Saygısız Davranmak
  • Başkalarını Kötülemek
  • Askeri Nezaket Kurallarına Uymamak
  • Hizmet Haricinde Yalan Söylemek
  • Selamlama Yapmamak
  • Zamana Riayet Etmemek
  • Mesai Dışında Aşırı Alkol Kullanımı
  • Görev Dönüşü Tekmil Vermemek
  • Kişisel ve Çevre Temizliğine Dikkat Etmemek
  • Kendini Geliştirmede Yetersiz Kalmak

Kınama Cezasını Gerektiren Disiplinsizlikler (Md. 16)

  • Amir veya Üste Nezaketsizlik
  • Meslek Etiğine Aykırı Davranışta Bulunmak
  • Küfürlü Konuşmak
  • Askeri Silsileyi Bozarak Hareket Etmek
  • Uygun Olmayan Hitaplarda Bulunmak
  • Sorumluluktan Kaçmak
  • Askeri Eşyayı Uygun Kullanmamak
  • Sağlığın Korunması Kurallarına Uymamak

Hizmete Kısmi Süreli Devam Cezasını Gerektiren Disiplinsizlikler (Md. 17)

  • Üste Saygısızlık
  • Görev Yerini İzinsiz Terk Etmek
  • Temaruz
  • Uygunsuz Davranışlarda Bulunmak
  • Ketum Davranmamak

Aylıktan kesme cezasını gerektiren disiplinsizlikler (Md. 18)

  • Amire Saygısızlık,
  • Yalan Söylemek,
  • Hizmetle İlgisi Olmayan Emir Vermek,
  • Maiyetinin Gözetiminde İhmal Göstermek,
  • Ayrımcılık Yapmak,
  • Yasak Edilen Yerlere Girmek,
  • Kayırma Talep Etmek,
  • Maiyetinden Hediye Kabul Etmek,
  • Hizmetteyken Siyasi İçerikli Konuşmak,
  • Yasaklanmış Faaliyetlere Katılmak,
  • İzinsiz Olarak Garnizonu Terk Etmek
  • Ulaşım Güvenliğini İhlal Etmek

Hizmet Yerini Terk Etmeme Cezasını Gerektiren Disiplinsizlikler (Md. 19)

  • Emre İtaatsizlik
  • Kısa Süreli Kaçmak
  • İzin Süresini Geçirmek
  • Hizmete Mahsus Eşyaya Zarar Vermek
  • Hediye İstemek veya Borç Almak
  • Maiyetinin Disiplinsizliği Hakkında Soruşturma Yapmamak
  • Asta Kötü Muamele Yapmak
  • Nöbet Talimatına Aykırı Hareket Etmek
  • Hoşnutsuzluk Yaratmak
  • Tahrik
  • Sarhoşluk
  • Kumar Oynamak
  • Yasak Edilen Malzemeyi Bulundurmak
  • İzinsiz Üyelik
  • Disiplin Cezasının Yerine Getirilmesine Karşı Gelmek
  • Kavga Etmek

Silahlı Kuvvetlerden Ayırma Cezasını Gerektiren Disiplinsizlikler (Md. 20)

  • Aşırı Borçlanmak ve Borçlarını Ödeyememek,
  • Ahlaki Zayıflık,
  • Hizmete Engel Davranışlarda Bulunmak,
  • Gizli Bilgileri Açıklamak,
  • İdeolojik veya Siyasi Amaçlı Faaliyetlere Karışmak,
  • Uzun Süreli Firar Etmek,
  • Disiplinsizliği Alışkanlık Hâline Getirmek,
  • İffetsiz Bir Kimse ile Evlenmek veya Böyle Bir Kimse ile Yaşamak,
  • Gayri Tabii Mukarenette Bulunmak
  • Terör Örgütleriyle İlişkisi Olmak

Tüm Bloglar | Avukat Yalçın Torun