Danıştay: Ceza verme zamanaşımı dikkate alınmadan verilen aylıktan kesme cezası hukuka aykırıdır.

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …

VEKİLİ                                  : …

KARŞI TARAF (DAVALI) : Vakıflar Genel Müdürlüğü

VEKİLİ                                   : …

İSTEMİN KONUSU : …. İdare Mahkemesinin … tarihli ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:

Dava konusu istem: Davacının, … Vakıf … Hastanesinin başhekim vekili olarak görev yaptığı dönemde, Vakıflar Genel Müdürlüğü Teftiş Kurulu Başkanlığınca başlatılan soruşturma kapsamında, hesap ve işlemlerin incelenmesi sonucunda tespit edilen usulsüzlükler nedeniyle 18.09.2012 tarihli ve … sayılı işlemin (g) bendinde belirtilen 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125/C-(a) maddesi uyarınca 1/8 oranında aylıktan kesme cezası ile cezalandırılmasına ilişkin işlemin iptaline karar verilmesi istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …. İdare Mahkemesince verilen … tarihli ve E:…, K:… sayılı kararda; … Vakıf … Hastanesi başhekimi olarak görev yapan davacının, 22.02.2010, 19.07.2010 tarihlerinde gerçekleşen ihalelerde yetkisiz iki personelin ihale komisyonunda imzalarının bulunmasına karşın, usulsüz ihale komisyon kararlarını onayladığı, davacı tarafından onaylanan usulsüz ihale kararının ödeme emri belgesi ekinde olmasına rağmen bu fiillerle Kamu İhale Genel Tebliğinin 5. maddesinin ihlal edilmesine yol açtığı, onayladığı usulsüz ihale kararıyla da bu firmaya ödeme yapılmasına zincirleme idari işlemler yoluyla sebebiyet verdiği, işlemlerini ilgili mevzuata göre kontrol etmekten sorumlu olmasına rağmen, yardımcı hizmetlinin ihale komisyonu üyesi olmayacağını ödeme emri belgesi ekinde gördüğü ve hukuken geçersiz bir ihale kararı üzerinden ödeme emri belgesini imzaladığı ve bu ihale kararını da onayladığının tespit edilmesi üzerine 657 sayılı Kanun’un 125/C-(a) maddesi uyarınca aylıktan kesme cezası ile cezalandırıldığı, olayda yapılan soruşturma kapsamında tespit edilen usulsüzlüklerin yapıldığının açık olduğu, belirtilen eylem için öngörülen disiplin cezasının da bir alt ceza uygulanmak suretiyle indirildiği ve tesis edilen işlemin mevzuat doğrultusunda tesis edildiği anlaşıldığından dava konusu işlemde herhangi bir hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacı tarafından, davacının başhekimlik görevini vekâleten yürüttüğü dönemde gerçekleşen ihale ile ilgili olayda, davacıdan önce görevlendirilen kişilerle ilgili davacının görevlendirme aşamasında
sorumluluğunun bulunmadığı, işleri usulüne uygun yürüttüğü, aynı ihalede görevli diğer personel kınama cezası ile cezalandırılırken davacıya daha ağır ceza uygulandığı, idarenin bu hususta keyfi davrandığı, işlemin hukuka ve usule aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI :Davalı idare tarafından, dava konusu işlemin hukuka ve mevzuata uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİNİN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 17. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca davacının
duruşma istemi yerinde görülmeyerek gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Dosyanın incelenmesinden, davacının … İli, … Vakıf … Hastanesi’nde başhekim vekili olduğu döneme ilişkin olarak, 19.07.2010 ve 22.02.2010 tarihlerinde gerçekleşen temizlik ve ilaçlama hizmet alım ihalelerinde, ihale yetkilisi olarak ihale komisyonunda yetkisiz personel bulunmasına karşın ihale kararlarını onaylayarak usulsüz komisyon kararı ile işin … Hiz. Tic. Ltd. Şti. ve … firmasına ihale edilmesine yol açtığı, zincirleme idari işlemler yoluyla firmalara yapılan usulsüz ödemelerin 25.10.2010 tarihine kadar devam ettiği, dolayısıyla usulsüzce alınan ve davacının onayladığı ihale kararından sonra da idari işlemin sonuçlarının zincirleme olarak devam ettiği ve en son … yevmiye numarası ile 25.10.2010 tarihinde … TL’lik usulsüz ödeme emri belgelerini ayrıca harcama yetkilisi sıfatıyla imzaladığı ve zincirleme idari işlemler yoluyla firmaya haksız kazanç sağlanmasına sebebiyet verdiğinden bahisle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125/C-(a) maddesi uyarınca 1/8 oranında aylıktan kesme cezasıyla cezalandırılması üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun “Zamanaşımı” başlıklı 127. maddesinde, Kanunun 125.maddesinde sayılan fiil ve halleri işleyenler hakkında, disiplin cezasını gerektiren fiil ve hallerin işlendiği tarihten itibaren nihayet iki yıl içinde disiplin cezası verilmediği takdirde ceza verme yetkisinin zamanaşımına uğrayacağı hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Disiplin cezaları, kamu hizmetinin gereği gibi yürütülmesi bakımından kamu görevlilerinin mevzuat uyarınca yerine getirmek zorunda oldukları ödev ve sorumlulukları ifa etmemeleri veya mevzuatta yasaklanan fiillerde bulunmaları
durumunda uygulanan yaptırımlar olup, memurların özlük hakları üzerinde doğrudan ve önemli sonuçlar doğurmaları sebebiyle subjektif ve bireysel etkileri bulunduğu gibi kamu görevinin gereği gibi sürdürülmesi ve kamu düzeninin sağlanması bakımından objektif ve kamusal öneme sahiptirler.

Bu bakımdan disiplin soruşturmalarının yapılmasında izlenecek yöntem, ceza verilecek fiiller ve ceza vermeye yetkili makam ve kurullar mevzuatta belirlenmekte, doktrin ve yargısal içtihatlarla da konu ile ilgili disiplin hukuku ilkeleri oluşturulmaktadır.

Yukarıda metnine yer verilen hükümle disiplin cezasını gerektiren fiil ve hallerin işlendiği tarihten itibaren iki yıl içinde ceza verilmediği takdirde disiplin cezası verme yetkisinin zamanaşımına uğrayacağı açık bir şekilde düzenlenmiştir.

Olayda, davacının ihale yetkilisi olarak 22.02.2010 tarihli ve … sayılı ihale ile 19.07.2010 tarihli ve … sayılı ihalede ihale komisyonunda yetkisiz personel bulunmasına karşın ihale kararını onayladığı, bu hatalı idari işlemin zincirleme idari işlemden oluşan ve karma niteliği taşıyan diğer hukuki işlemlerin nedeni olduğu belirtilerek davacıya aylıktan kesme cezası verilmiş ise de, söz konusu ihalede yetkisiz personelin bulunması ile davacının harcama yetkilisi sıfatıyla imzaladığı ödeme emri arasında zincirleme bir ilişki bulunmamaktadır. Ödeme emrinin, alınan bir hizmetin bedelinin karşılığı olduğu açık olup, söz konusu ödeme emrinin alınan hizmet karşılığı olmadığına veya harcama yetkilisi sıfatıyla davacının firmaya ödenmesi gereken tutardan daha fazla ödeme yaptığına ilişkin soruşturma dosyasında herhangi bir somut tespitin de bulunmadığı anlaşılmaktadır.

Bu durumda, soruşturma konusu ihalelerin, 22.02.2010, 19.07.2010 tarihlerinde yapıldığı, davacıya ise 18.09.2012 tarih ve … sayılı işlemle ceza verildiği görüldüğünden, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun “Zamanaşımı” başlıklı 127. maddesinde öngörülmüş olan iki yıllık ceza verme yetkisinin zamanaşımına uğradığı açıktır.

Bu itibarla, davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin temyize konu …. İdare Mahkemesinin … tarihli ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3.Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin birinci fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 11/09/2019 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

(X)KARŞI OY :
Dava, davacının, … Vakıf … Hastanesinin başhekim vekili olarak görev yaptığı dönemde, Vakıflar Genel Müdürlüğü Teftiş Kurulu Başkanlığınca başlatılan soruşturma sonucunda, hesap ve işlemlerin incelenmesi neticesinde tespit edilen usulsüzlükler nedeniyle 18.09.2012 tarihli ve … sayılı işlemin (g) bendinde belirtilen 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125/C-(a) maddesi uyarınca 1/8 oranında aylıktan kesme cezası ile cezalandırılmasına ilişkin işlemin iptaline karar verilmesi istemiyle açılmıştır.

5018 sayılı Kamu Mali ve Kontrol Kanunu’nun ‘Üst Yöneticiler’ başlıklı 11. maddesinde, ”Bakanlıklarda müsteşar, diğer kamu idarelerinde en üst yönetici, il özel idarelerinde vali ve belediyelerde belediye başkanı üst yöneticidir. … Üst yöneticiler, idarelerinin stratejik planlarının ve bütçelerinin kalkınma planına, yıllık programlara, kurumun stratejik plan ve performans hedefleri ile hizmet gereklerine uygun olarak hazırlanması ve uygulanmasından, sorumlulukları altındaki kaynakların etkili, ekonomik ve verimli şekilde elde edilmesi ve kullanımını sağlamaktan, …p ve kötüye kullanımının önlenmesinden, mali yönetim ve kontrol sisteminin işleyişinin gözetilmesi, izlenmesi ve bu Kanunda belirtilen görev ve sorumlulukların yerine getirilmesinden Bakana; mahalli idarelerde ise meclislerine karşı sorumludurlar. Üst yöneticiler, bu sorumluluğun gereklerini harcama yetkilileri, mali hizmetler birimi, (…) ve iç denetçiler (…) aracılığıyla yerine getirirler.” hükmü, ‘Harcama Talimatı ve Sorumluluk’ başlıklı 32. maddesinde, ”Bütçelerden harcama yapılabilmesi, harcama yetkilisinin harcama talimatı vermesiyle mümkündür. Harcama talimatlarında hizmet gerekçesi, yapılacak işin konusu ve tutarı, süresi, kullanılabilir ödeneği, gerçekleştirme usulü ile gerçekleştirmeyle görevli olanlara ilişkin bilgiler yer alır.

Harcama yetkilileri, harcama talimatlarının bütçe ilke ve esaslarına, kanun, tüzük ve yönetmelikler ile diğer mevzuata uygun olmasından, ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından ve bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken diğer işlemlerden sorumludur.” hükmü, ‘Giderin Gerçekleştirilmesi’ başlıklı 33. maddesinde, ”Bütçelerden bir giderin yapılabilmesi için iş, mal veya hizmetin belirlenmiş usul ve esaslara uygun olarak alındığının veya gerçekleştirildiğinin, görevlendirilmiş kişi veya komisyonlarca onaylanması ve gerçekleştirme belgelerinin düzenlenmiş olması gerekir. Giderlerin gerçekleştirilmesi; harcama yetkililerince belirlenen görevli tarafından düzenlenen ödeme emri belgesinin harcama yetkilisince imzalanması ve tutarın hak sahibine ödenmesiyle tamamlanır.” hükmü düzenlenmiştir.

Dosyanın incelenmesinden, davacının … İli, … Vakıf … Hastanesi’nde başhekim vekili olduğu döneme ilişkin olarak, 19.07.2010 ve 22.02.2010 tarihlerinde gerçekleşen temizlik ve ilaçlama hizmet alım ihalelerinde, ihale yetkilisi olarak ihale komisyonunda yetkisiz personel bulunmasına karşın ihale kararlarını onaylayarak usulsüz komisyon kararı ile işin … Hiz. Tic. Ltd. Şti. ve …firmasına ihale edilmesine yol açtığı, zincirleme idari işlemler yoluyla firmalara yapılan usulsüz ödemelerin 25.10.2010 tarihine kadar devam ettiği, dolayısıyla usulsüzce alınan ve davacının onayladığı ihale kararından sonra da idari işlemin sonuçlarının zincirleme olarak devam ettiği ve en son … yevmiye numarası ile 25.10.2010 tarihinde … TL’lik usulsüz ödeme emri belgelerini ayrıca harcama yetkilisi sıfatıyla imzaladığı ve zincirleme idari işlemler yoluyla firmaya haksız kazanç sağlanmasına sebebiyet verdiğinden bahisle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125/C-(a) maddesi uyarınca 1/8 oranında aylıktan kesme cezasıyla cezalandırılması üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Yukarıda belirtilen mevzuat ışığında, davacının ilgili dönemde çalıştığı kurumun üst yöneticisi olması nedeniyle yapılan işlemlerin usulüne uygun olup olmadığı hususunda sorumluluğunun bulunmasına karşın, usulsüz oluşan ihale komisyonu kararını onayladığı, harcama yetkilisi sıfatıyla ihale üzerine kalan firmalara ödeme yapılmadan önce işlemlerin usulüne uygun olup olmadığını kontrol etmesi gerekirken, ödeme emri ekinde bulunan ihale komisyonu kararını incelemeden ödeme emri belgesini imzalamak suretiyle usulsüz ödeme yapılmasına sebep olduğu sonucuna varılmaktadır.

Bu itibarla, her ne kadar çoğunluk kararında ihale sürecindeki eylemlerin zincirleme nitelik taşımadığı gerekçesiyle işlemin zamanaşımına uğradığı belirtilmekte ise de, davacının kurumun üst yöneticisi ve ihale yetkilisi olması nedeniyle ihale komisyonunun usulüne uygun oluşmasını sağlamakla görevli olduğu ve harcama yetkilisi sıfatıyla yapılan harcamalara ilişkin işlemlerin mevzuata uygunluğu konusunda sorumluluğunun bulunduğu, bu kapsamda, eylemlerin bir bütün olarak değerlendirilmesi gerektiği açık olduğundan, ihale sürecindeki sorumluluğunu yerine getirmediği sabit olan davacı hakkında tesis edilen işlem ile davanın reddi yolundaki Mahkeme kararında hukuka aykırılık bulunmadığından, anılan kararın onanması gerektiği görüşüyle aksi yönde verilen çoğunluk kararına katılmıyorum.