Karar Özeti: Sözlesmeli Uzman Erbas sınavını kazanmasına rağmen güvenlik soruşturmasının menfi sonuçlanması nedeniyle uzman erbaşlığa atamasının yapılmamasına dair işlemin İdare Mahkemesince iptal edilmesi ve bu kararın istinaf incelemesinden sonra kesinleşmesi üzerine, bu sefer, iptal edilen işlem nedeniyle derece, kademe ve sicilinden oluşan özlük haklarında oluşan kayıpların giderilmesi için yapılan idari başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle müvekkil adına Muğla İdare Mahkemesinde  takip ettiğimiz davada; “davacının zamanında atanamamasına neden olan ve iptal edilen işlem nedeniyle davacı nezdinde meydana gelen bu kayıplarının davacıya yükletilmesinin hakkaniyete uygun düşmeyeceği” gerekçesiyle müvekkil lehine sözkonusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

 

T.C

MUGLA

3.IDARE MAHKEMESI

ESAS NO: 2020/…..

KARAR NO: 2021/….

 

DAVACI :

VEKILI : Av. Yalçın Torun

DAVALI : Jandarma Genel Komutanlığı

DAVANIN ÖZETI : Davacı tarafından, Jandarma Genel Komutanlığınca 2017 yılında yapılan sözleşmeli uzman erbaş alımı sınavlarında başarılı olmasına rağmen güvenlik soruşturmasının olumsuz çıkması sonucu uzman erbaşlığa atamasının yapılmamasına dair işlemin Ankara 13. İdare Mahkemesi kararı ile iptal edilmesi ve bu karara karsı yapılan istinaf başvurusunun da Ankara Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesi kararı ile reddedilmesi üzerine davacı tarafından iptal edilen işlem nedeniyle derece, kademe ve sicilinden oluşan özlük haklarında oluşan kayıpların giderilmesi için yapılan başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davada, Mahkemenin iptal kararı üzerine uzman onbaşı olarak görevine başlatıldığı, daha sonra uzman çavuş rütbesine yükseldiği, ancak iptal edilen işlem nedeniyle emsalleriyle karşılaştırıldığında derece ve kademe olarak geride kaldığı, bu durumun iptal davalarının sonuçları dikkate alındığında kabul edilemeyeceği, hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

 

SAVUNMANIN ÖZETI : Mevzuat hükümleri ve emsal kararlar uyarınca personelin rütbe terfi, derece ve kademe ilerlemesi yapabilmesi için fiilen çalışmasının ve amirlerinden olumlu sicil ve kanaat almış olmasının gerektiği, ancak davacının fiilen çalışması ve hakkında olumlu sicil bulunmadığından söz konusu isteminin hukuki dayanaktan yoksun olduğu belirtilerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

TÜRK MILLETI ADINA

Karar veren Muğla 3. İdare Mahkemesince, dava dosyası incelenmek suretiyle gereği görüşüldü:

Öncelikle, dava konusu işlem, iptal davasında Mahkemece verilen iptal kararı verilen işlem nedeniyle uğranılan derece ve kademe kayıplarının davalı idareye yapılan başvuruya rağmen yerine getirilmemesine ilişkin işlemdir. Bu işlemin iptali istemiyle açılan bu davada yetkili mahkemenin iptal kararı verilen Ankara 13. İdare Mahkemesi olduğu akla gelebilirse de bu davanın konusu iptal kararı sonucunda açılan parasal haklara ilişkin tam yargı davası olmayıp davacının özlük hakları için yaptığı başvurunun reddine ilişkin isteminden ibarettir.

Mahkememizin yetkili görülmesi üzerine işin esasına geçildi.

Yerleşik yargısal içtihatlar ile doktrinsel çalışmalarda da görüleceği üzere idari yargıya özgü olan iptal davaları sonucunda verilen iptal kararları geriye yürümekte ve idari işlemleri ilk yapıldıkları andan itibaren tüm sonuçlarıyla birlikte ortadan kaldırmaktadır.

Ayrıca Danıştay’ın içtihat haline gelmiş kararlarında, iptal kararlarının dava konusu işlemler yönünden hiç yapılmamış olması seklindeki bir ilkenin de benimsendiği görülmektedir. Bu ilkenin sonucuna göre de iptal kararları verilen davacıların, işlemin iptaline kadarki süreçte meydana gelen tam yargı davası haricinde kalan hak kayıplarının önlenmeye çalışıldığı anlaşılmaktadır.

Bu açıklamalar sonucunda idareler, iptal kararının amaç ve kapsamına göre yeni bir işlem ya da işlemler yapmak, iptal edilen idari işlemden doğan tüm sonuçları ortadan kaldırmak ve önceki durumun geçerliliğini sağlamakla yükümlüdürler.

Dava dosyasının incelenmesinden; davacı, ……… Il Jandarma Komutanlığı emrinde Jandarma uzman çavuş olarak görev yapmaktadır. Jandarma Genel Komutanlığınca 2017 yılında yapılan sözleşmeli uzman erbaş alımı sınavlarında başarılı olmasına rağmen güvenlik   soruşturmasının olumsuz çıkması sonucu uzman erbaşlığa ataması yapılmamıştır. Bu işlemin iptali istemiyle açılan davada, Ankara 13. İdare Mahkemesinin kararı ile işlemin iptaline karar verilmiş ve bu karara karsı yapılan istinaf başvurusu da Ankara Bölge İdare Mahkemesi 1.İdari Dava Dairesi’nin kararı ile reddedilmiştir. Bunun üzerine davacı tarafından iptal edilen işlem nedeniyle derece, kademe ve sicilinden oluşan özlük haklarında oluşan kayıpların giderilmesi için başvuru yapılmış ancak söz konusu başvuru cevap verilmeyerek zımnen reddedilmiştir. Bakılmakta olan davanın da bu zımni red işlemin iptali istemiyle açıldığı anlaşılmaktadır.

Somut olayda, davacının uzman erbaşlığa emsallerine göre geç atanmasının nedeni Mahkeme kararıyla iptal edilen işlemdir. Davacı zamanında atanmış olsa idi dava konusu derece, kademe ve sicilinden doğan diğer özlük haklarında herhangi bir kaybı da olmayabilirdi. Bu nedenle davacının zamanında atanamamasına neden olan ve iptal edilen işlem nedeniyle davacı nezdinde meydana gelen bu kayıplarının davacıya yükletilmesinin hakkaniyete uygun düşmeyeceği açıktır. Bu kapsamda yukarıda belirtilen yargısal içtihatlar ile doktrinsel çalışmalardan da görüleceği üzere davalı idare, iptal edilen davacının atanmamasına ilişkin idari işlemden doğan tüm sonuçları ortadan kaldırmak ve bu işlem hiç yapılmamış gibi davacının dava konusu kayıplarını gidermek yükümlülüğü altındadır.

Bu durumda, iptal edilen işlem nedeniyle derece, kademe ve sicilinden oluşan özlük haklarında oluşan kayıpların giderilmesi için davacı tarafından yapılan başvurunun davalı idarece cevap verilmeyerek zımnen reddedilmesine ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle, dava konusu işlemin iptaline, aşağıda dökümü yapılan 222,85-TL yargılama gideri ile kararın verildiği tarihte yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre takdir olunan 2.040,00-TL avukatlık ücretinin davalı idare tarafından davacıya ödenmesine, artan posta gider avansının talep edilmesi halinde derhal; aksi halde karar kesinleştikten sonra re’sen davacıya iadesine, kararın tebliğini izleyen günden itibaren (30) gün içerisinde İzmir Bölge İdare Mahkemesi’nde istinaf yolu açık olmak üzere, ………… tarihinde oy birliğiyle karar verildi.